Ký họa là gì? Những kỹ thuật vẽ tranh ký họa đẹp và đơn giản?

Đối với những người yêu thích mỹ thuật, hội họa chắc hẳn không còn xa lạ gì với tranh ký họa. Tuy nhiên, nếu bạn là người mới bắt đầu học vẽ và chưa hiểu rõ ký họa là gì cũng như chưa biết bắt đầu từ đâu thì việc vẽ ký họa sẽ rất khó khăn. Bạn có thể yên tâm vì bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về vẽ ký họa và những kỹ thuật vẽ tranh ký họa đẹp.

1. Ký họa là gì?

Ký họa được hiểu là vẽ, phác họa nhanh một sự vật, hiện tượng trong cuộc sống. Do vậy, ký họa không chỉ giúp rèn luyện khả năng quan sát nhạy bén, năng lực tạo hình mà còn giúp cho các bạn cảm nhận sâu hơn về cuộc sống. Ký họa cũng là một bước để tập quan sát, nhận xét hình dáng, kích thước, đậm, nhạt của cảnh vật và cảm thụ vẻ đẹp của mọi vật xung quanh, giúp cho bài học vẽ theo mẫu và vẽ tranh đề tài được tốt hơn. Ký họa là một hình thức nghệ thuật đặc thù, mà không có bất kỳ hình thức nào có thể thay thế nó được. Tuy bản chất không giống nhau, nhưng ký họa và các môn vẽ khác luôn có sự tương trợ và phát triển cùng nhau. 

Ký họa có nhiều mục đích khác nhau như: ký họa làm tài liệu trang trí, ký họa để làm tài liệu bố cục trang, ký họa để ghi nhớ,…Bởi vậy cũng có rất nhiều phương pháp ký họa khác nhau như ký họa bằng mực tàu, ký họa bằng bút chì trên giấy, phấn màu, bút lông, bột màu,…Ký họa nhanh hay còn gọi là tốc họa để vẽ các đối tượng chuyển động như người, chim, vật,…hoặc khi người họa sĩ chỉ có ít thời gian tranh thủ vài phút cho kịp vẽ vài nét phong cảnh để ghi nhớ. Còn về ký họa sâu hay còn gọi là ký họa thâm diễn để vẽ các đối tượng tương đối tĩnh, phong cảnh, kiến thức, các mô típ dụng cụ, trang trí, quần áo,…Ký họa vẫn có thể thành tranh ký họa nếu có chủ đề tư tưởng và đạt được cảm xúc thẩm mỹ tốt. 

Có rất nhiều lý do khiến cho người họa sĩ chuyên nghiệp lẫn các bạn học viên cần phải ký họa. Theo một số quan điểm cho rằng ký họa là một môn học không thể vắng mặt được đối với bất cứ người họa sĩ nào. Khi quan sát một đối tượng nào đó cảm xúc của mỗi người ít khi giống nhau. Ví dụ như cùng ký họa về một cảnh hội chợ quê có họa sĩ vẽ nên bức tranh buồn tẻ và nghèo nàn xơ xác, nhưng cũng có họa sĩ lại khai thác khía cạnh có tiết điệu rộn ràng thành bức tranh trang trí nhịp nhàng,…Vì vậy, hiểu được rằng tính khách quan của bức ảnh có thể là một trong những tài liệu tham khảo, nhưng nó không thể thay thế được ký họa bởi lẽ về bản chất nghệ thuật là sự sáng tạo mang nhiều dấu ấn cá tính nhất. 

Như đã nói, ký họa có ký họa để làm tài liệu trang trí và ký họa để làm tranh giá vẽ. Về bản chất thì không có gì khác nhau, nhưng chúng lại khác nhau về mục đích mà yêu cầu ký họa cũng có phần khác nhau. Riêng về ký họa làm tài liệu trang trí chúng ta còn trải qua một giai đoạn sáng tạo kế tiếp là cách điệu hóa thành các mô típ trang trí, rồi lại sắp xếp, thêm bớt các đường nét, mảng miếng mới thành được một bố cục trang trí hoàn chỉnh. Nói chung ký họa để làm tài làm tài liệu trang trí thường thiên về phần khai thác vẻ đẹp ngoại hình, tiết tấu nhịp điệu của hình để nói lên cái vẽ đẹp của đối tượng. Còn đối với ký họa làm tranh giá vẽ thì thường thiên về chất cảm xúc, độ rung của đối tượng. Tuy nhiên, nên ghi nhớ rằng không có bất cứ ranh giới nào tuyệt đối cho hai loại ký họa này.

2. Những kỹ thuật vẽ tranh ký họa đẹp và đơn giản

Sau khi hiểu được ký họa là gì, cùng đi đến phần kỹ thuật để vẽ tranh ký họa:

- Quan sát và phân tích: Ký họa chính là phát huy khả năng quan sát, phân tích và tư duy, bắt buộc chú ý quan sát tổng thể khi ký họa, đây là một trong những quy luật cơ bản của nghệ thuật.

- Lấy cảnh và cấu trúc bản vẽ: Trong ký họa, dù là vẽ bất cứ đối tượng nào thì việc đầu tiên phải làm vẫn là lấy cảnh và cấu trúc bản vẽ. Lấy cảnh thông qua trực quan cảm thụ, chọn vị trí thích hợp nhất để lấy cảnh cho tốt. Cấu trúc bản vẽ là một quá trình tư duy, từ những cảnh vật phức tạp trong tự nhiên xác định và tìm ra một trật tự, tiết tấu cho bài vẽ của mình. Khi vẽ ký họa cần có sự chọn lọc, có chỗ nhấn mạnh, có chỗ lại nên giảm nhẹ đi. Nắm vững những quy luật cơ bản của cấu trúc là một điều rất cần thiết.

Để vẽ tranh ký họa đòi hỏi người vẽ phải có tầm nhìn bao quát, có chiều sâu khi thể hiện hình ảnh. Biết nắm bắt nhanh các chi tiết độc lạ, thú vị đặc biệt của đối tượng. Các bước cơ bản để tạo ra một bức tranh ký họa:

- Bước 1: Dựa trên tỷ lệ hiện thực của các đối tượng để xây dựng bố cục trên giấy. Xác định đối tượng chính, điểm nhấn muốn vẽ. Bắt đầu phác thảo hình bằng bút chì. Các nét vẽ ở bước sau sẽ dễ dàng hơn nếu nét vẽ ở bước đầu được vẽ chuẩn.

- Bước 2: Cần xác định mảng đậm, nhạt cần thiết để lên ý tưởng phối từng lớp màu cho bức ký họa. Người vẽ nên tuân theo những quy tắc, kỹ thuật nhất định khi ký họa tùy thuộc vào chất liệu ký họa đã chọn.

- Bước 3: Xác định trước gam màu chính, màu chủ đạo của bức ký họa, để bạn biết mình nên điều chỉnh màu sao cho phù hợp nhất với tổng thể của bức vẽ. Đặc biệt chú ý vào sự hài hòa màu sắc xuyên suốt từ bước đầu tiên đến bước cuối cùng.

- Bước 4: Cuối cùng là hoàn thiện các nét vẽ một cách tỉ mỉ và cẩn thận. Tùy theo cách mà bạn muốn thể hiện đối tượng có thể tùy ý sử dụng bút màu, chì màu,…Sau khi thực hiện tất cả các bước cơ bản này bạn đã có được một bức vẽ ký họa hoàn chỉnh của chính mình.

Tranh ký họa chủ yếu được người họa sĩ thể hiện bằng các nét bút mềm mại. Nhiều bức ký họa không tô màu nhưng vẫn đảm bảo truyền tải được thông điệp đến người xem. Bài viết đã cung cấp tất cả các thông tin để giải đáp ký họa là gì và những kỹ thuật vẽ tranh ký họa đẹp và đơn giản nhất. Bạn nên tham khảo và tập vẽ tranh ký họa thành thạo trước khi học vẽ tranh nâng cao trở thành một họa sĩ tài ba.