10 cách dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ và chăm sóc bản thân hiệu quả

Thiếu khả năng tự bảo vệ bản thân khiến trẻ em trở nên thụ động và không có khả năng đối phó khi gặp phải các tình huống nguy hiểm. Việc truyền dạy cho trẻ các kỹ năng tự bảo vệ sẽ giúp trẻ tự vệ trước những nguy cơ tiềm ẩn và phản ứng nhanh chóng trong mọi tình huống. Hãy cùng iSmartKids tham khảo ngay 10 cách dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ và chăm sóc bản thân hiệu quả nhất nhé!

1. Dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân trước người lạ

Trẻ thường dễ bị mê hoặc và đi theo người lạ khi được tặng một món đồ mà trẻ yêu thích, nếu chưa được dạy kỹ năng tự bảo vệ. Do đó, mẹ cần chú trọng vào việc rõ ràng dạy bé về việc không nên đi theo người lạ dù có được hứa hẹn về bất kỳ thứ gì. Hơn nữa, việc nhắc nhở bé về việc đi học hàng ngày cũng rất quan trọng.

Mẹ cũng có thể kiểm tra bé bằng cách đưa cho bé một viên kẹo và hỏi liệu bé có đi cùng người lạ nếu họ được tặng viên kẹo hay không. Hoặc mẹ có thể tạo ra một tình huống giả định với sự xuất hiện của người lạ và dẫn bé đến gặp mẹ để kiểm tra xem bé đã nắm được kỹ năng cần thiết chưa, từ đó điều chỉnh hành vi của bé một cách phù hợp.

2. Dạy trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân khi ở nhà một mình

Khi bé phải ở nhà một mình, việc dạy trẻ các kỹ năng quan trọng sau là cực kỳ cần thiết:

• Hướng dẫn cho con biết không trả lời hoặc mở cửa khi có người lạ gõ cửa, chỉ nên mở cửa khi đó là ba mẹ hoặc người thân.
• Dạy con hỏi những câu hỏi bí mật hoặc sử dụng các ký hiệu đã được thỏa thuận trước đó giữa trẻ và ba mẹ.
• Nếu có ai đó cố ý xâm nhập vào nhà, bé cần biết gọi điện cầu cứu ba mẹ hoặc người thân ngay lập tức.
• Truyền dạy cho con cách phản ứng trong các tình huống có thể bị đánh lừa hoặc giả mạo.

Ngoài ra, ba mẹ cũng cần dạy trẻ về các tình huống nguy hiểm khác khi ở nhà một mình, bao gồm cách sử dụng điện, nước và thiết bị bếp.

3. Dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân trước người lạ

Trẻ em với tầm nhận thức hạn chế dễ dàng bị lôi cuốn bởi đồ ăn hoặc đồ chơi mà họ thích. Do đó, cha mẹ cần trang bị cho trẻ những kỹ năng tự bảo vệ bản thân, không tin tưởng và nghe theo lời của người lạ.

Cha mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu về nguy hiểm có thể xảy ra nếu con đi theo người lạ và họ cần phải cảnh giác. Việc nhắc nhở trẻ hàng ngày, đặc biệt khi đưa con đến trường hoặc đi đến những nơi đông người, là rất quan trọng.

Cha mẹ có thể kiểm tra bằng cách đưa cho con một món đồ chơi hoặc bánh kẹo và hỏi xem nếu người lạ đưa cho thì con sẽ làm gì. Hoặc tạo ra một tình huống giả định khi có người lạ đến và nói sẽ đưa con đến gặp cha mẹ để thử con phản ứng ra sao. Quan trọng nhất, cha mẹ cần kiên nhẫn trong việc dạy bảo, không nên chán nản hay quên nhắc nhở trẻ vì sự an toàn của chúng.

4. Dạy trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân tự chơi an toàn

Trẻ thường phải tự giải trí một mình khi người lớn bận rộn. Vì vậy, rất quan trọng để dạy cho trẻ những kỹ năng tự bảo vệ khi chơi để tránh các nguy hiểm có thể ẩn chứa. Cha mẹ cần hướng dẫn cho con biết vật dụng nào là an toàn để chơi, và khu vực nào cần tránh xa khi chơi một mình (như bếp, bể bơi, đường phố), cũng như tránh xa những vật dụng có thể gây nguy hiểm (như dao kéo, đồ sắc nhọn).

Ngoài ra, cha mẹ cũng cần hướng dẫn con cách an toàn khi chơi với những vật có nguy cơ tiềm ẩn như xe đạp, ván trượt, cầu trượt, bóng, bập bênh,... Trẻ cần phải biết cách sử dụng chúng một cách an toàn để tránh ngã, tai nạn hoặc các vấn đề nguy hiểm khác.

5. Dạy trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân: Phòng tránh xâm hại cơ thể

Cảnh báo về việc trẻ em bị xâm hại cơ thể và tấn công tình dục đang được nâng cao và đang có xu hướng gia tăng. Đây là một tình hình đáng lo ngại và các bậc cha mẹ cần phải dạy cho trẻ cách bảo vệ bản thân, không để cho người lạ tiếp xúc với cơ thể của họ để tránh các tình huống đáng tiếc xảy ra.

Hãy truyền đạt kiến thức về giáo dục về giới tính cho trẻ, chỉ dẫn cho các bé biết về các vùng cơ thể nhạy cảm, rõ ràng nêu bật rằng không ai được phép chạm vào những vùng đó và những nơi không được phép. Cha mẹ có thể dạy cho trẻ các kỹ năng tự bảo vệ bản thân thông qua các hoạt động hàng ngày và tạo ra những tình huống cụ thể để trẻ em có thể dễ dàng tiếp thu và nhận thức được rõ ràng.

6. Dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân khi bị lạc

Việc trẻ em có thể lạc trong những nơi đông người là một tình huống nguy hiểm. Do đó, việc dạy cho trẻ các kỹ năng xử lý khi bị lạc là vô cùng quan trọng và nên được bắt đầu từ khi trẻ còn nhỏ.

• Dạy cho con ghi nhớ số điện thoại của ba mẹ và địa chỉ nhà.
• Hướng dẫn cho con biết nhận diện những người đáng tin cậy để nhờ giúp đỡ khi bị lạc, như những người mặc đồ bảo vệ, cảnh sát, hoặc nhân viên của các cơ sở như siêu thị.
• Dạy con biết cách kiên quyết từ chối và giữ khoảng cách với người lạ khi họ cố gắng đưa con về nhà.

7. Dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân khi tham gia giao thông

Việc dạy trẻ các kỹ năng an toàn giao thông là một phần quan trọng không thể thiếu, giúp trẻ tránh xa những nguy cơ tai nạn khi tham gia vào xã hội. Thường thì những kỹ năng này được giảng dạy trong các buổi học, tuy nhiên, cha mẹ cũng cần đóng góp vào việc giáo dục này cho trẻ và nhắc nhở hàng ngày để củng cố nhận thức và thói quen tham gia giao thông an toàn.

8. Dạy trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân bằng cách tìm kiếm sự giúp đỡ

Trẻ ở độ tuổi mầm non thường chưa có khả năng xử lý tình huống và tự bảo vệ bản thân một cách hiệu quả. Do đó, cha mẹ cần chuẩn bị sẵn sàng kỹ năng cho trẻ để tìm kiếm sự giúp đỡ từ mọi người xung quanh khi gặp phải nguy hiểm mà không có cha mẹ ở bên cạnh.

Để bắt đầu, cha mẹ nên nói với trẻ về các tình huống nguy hiểm mà trẻ có thể gặp phải, như bị lạc, bị người lạ làm phiền, hoặc khi bị tiếp cận bởi người không quen biết,... và hướng dẫn trẻ cách tìm kiếm sự giúp đỡ bằng cách kêu cứu, gọi sự chú ý từ những người ở gần nhất.

Trong trường hợp trẻ bị người lạ dẫn đi, cha mẹ nên dạy trẻ nói rằng "con không biết người này" và có hành động phản kháng lại đối tượng đó, sau đó nhờ sự giúp đỡ từ những người mà trẻ tin tưởng như cảnh sát, bảo vệ,..

9. Dạy trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân khi gặp hỏa hoạn

Trẻ mầm non và thậm chí cả trẻ tiểu học thường cảm thấy bối rối và không biết phản ứng ra sao trước các tình huống hỏa hoạn không may xảy ra. Đây là những bước cha mẹ có thể thực hiện:

• Dạy cho con biết cách thoát ra khỏi nguy hiểm, xác định nơi thoát hiểm an toàn như thế nào.
• Hướng dẫn trẻ thông báo cho người thân hoặc những người xung quanh ngay khi phát hiện có đám cháy.
• Sử dụng khăn ẩm để che mặt để tránh bị ngạt khi thoát khỏi đám cháy.

10. Dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân bằng cách ghi nhớ thông tin bố mẹ

Khi trẻ bắt đầu nhận thức, cha mẹ cần dạy trẻ những kỹ năng tự bảo vệ bản thân, bao gồm việc ghi nhớ thông tin quan trọng như họ tên của cha mẹ, số điện thoại, và địa chỉ nhà. Điều này giúp trẻ dễ dàng tìm kiếm sự giúp đỡ nhanh chóng khi gặp phải tình huống đi lạc và cần tìm cha mẹ. Đồng thời, cha mẹ cần dạy trẻ cách nhận biết những người lạ an toàn thông qua trang phục hoặc bảng tên.

Ngoài ra, quan trọng là chỉ ra cho trẻ biết rằng chỉ nên cung cấp thông tin cá nhân khi cần thiết và chỉ từ những người mà trẻ tin tưởng như công an, bảo vệ,... Đồng thời, cần liên tục nhắc nhở trẻ về việc không tiết lộ thông tin cá nhân cho những người lạ, đặc biệt là những người có ý đồ xấu có thể dùng đồ chơi hoặc bánh kẹo để lôi kéo trẻ.

Để phòng trường hợp trẻ không nhớ hoặc quên thông tin, cha mẹ có thể viết thông tin này trên một mảnh giấy và gắn lên đồ dùng hoặc trên người trẻ. Nhắc nhở trẻ về mảnh giấy này và nơi để giữ nó, để trẻ có thể dễ dàng lấy ra khi cần thiết.

Trên đây là 10 cách dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ và chăm sóc bản thân hiệu quả. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp các bé trở nên tự tin và an toàn trong mọi hoạt động cũng như học tập của mình. Đừng quên theo dõi blog iSmartKids để cập nhật những thông tin hữu ích và áp dụng chúng vào việc chăm sóc và giáo dục trẻ em hàng ngày nhé!